W tym roku po raz ostatni przedsiębiorcy, w tym kopalnie surowców skalnych, wytwórnie betonów i prefabrykatów betonowych oraz wytwórnie mas bitumicznych będą mogły otrzymać wsparcie finansowe w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022-2024. Na przygotowanie i złożenie wniosków o dopłaty dla przedsiębiorstw energochłonnych pozostanie jednak niewiele czasu. Warto więc już teraz sprawdzić, czy Twoja firma kwalifikuje się do programu rządowej pomocy.
Na czym polega rekompensata dla energochłonnych w 2024 roku?
Program pomocy finansowej dla przedsiębiorstw w Polsce powstał w odpowiedzi na wytyczne Komisji Europejskiej. W momencie wybuchu wojny w Ukrainie KE dopuściła możliwość zastosowania tymczasowych środków pomocy publicznej w celu wsparcia przedsiębiorstw z sektora przemysłowego i wydobywczego.
To właśnie kopalnie surowców skalnych i wytwórnie mas bitumicznych, betonów oraz prefabrykatów betonowych szczególnie mocno odczuły skutki finansowe wojny w Ukrainie i związanego z nią wzrostu cen węglowodorów.
Wprawdzie według Ministerstwa Rozwoju i Technologii obecne ceny gazu ziemnego oraz energii elektrycznej znajdują się na podobnym poziomie co w 2021 roku. Przedsiębiorstwa zwykle są jednak związane umowami długoterminowymi. Wiele takich umów zostało zawartych w latach 2022-2023, kiedy ceny węglowodorów były znacznie wyższe. A to oznacza, że zakontraktowane wówczas ceny nie pozostają bez wpływu na obecną sytuację kopalni i wytwórni.
Właśnie dlatego Ministerstwo Rozwoju i Technologii zdecydowało, że rekompensata dla przedsiębiorstw energochłonnych zostanie przyznana także w 2024 roku. Będzie dotyczyć kosztów poniesionych w I półroczu, czyli do 30 czerwca.
Kiedy przedsiębiorstwa zajmujące się wytwórstwem, wydobyciem kopalin lub surowców skalnych mogą skorzystać z rekompensaty dla energochłonnych za 2024 rok?
O wsparcie mogą ubiegać się przedsiębiorstwa energochłonne prowadzące działalność w sektorach wydobycia i przetwórstwa przemysłowego. W tę kategorię wpisują się więc m.in. kopalnie surowców skalnych, wytwórnie betonów i prefabrykatów betonowych, a także wytwórnie mas bitumicznych.
Warunkiem skorzystania z takiej pomocy jest możliwość zakwalifikowania przedsiębiorstwa jako energochłonnego. Oznacza to, że koszty zakupu energii elektrycznej i gazu ziemnego w takim przedsiębiorstwie musiały stanowić minimum 3% wartości produkcji.
Jak wysoka będzie rekompensata dla przedsiębiorstw?
Rekompensata dla przedsiębiorstw energochłonnych może występować w 2 wariantach:
Podstawowa kwota wsparcia dla przedsiębiorstw energochłonnych
Podstawowa rekompensata obejmuje zwrot 50% tzw. kosztów kwalifikowanych, czyli nadwyżki związanej z zakupem gazu ziemnego i energii elektrycznej ponad wzrost cen o 50% między średnią ceną z 2021 roku a pierwszym półroczem 2024 roku. Limit ten dotyczy zarówno spółki wnioskującej, jak i spółek z nią powiązanych.
Wyższa rekompensata dla przedsiębiorstw energochłonnych z listy PRODCOM
Rozporządzenie przewiduje też wyższe wsparcie wysokości 80% kosztów kwalifikowanych. Przewidziano je jednak wyłącznie dla firm z branż wskazanych na liście UE PRODCOM, czyli tych, które zdaniem Komisji Europejskiej są szczególnie narażone na utratę konkurencyjności ze względu na wzrost cen węglowodorów. Do kosztów kwalifikowanych można przy tym zgłosić maksymalnie 70% zużycia energii i gazu w analogicznym okresie 2021 roku.
Dodatkowo przedsiębiorstwa korzystające z pomocy w zwiększonym limicie muszą odnotować ujemną wartość wskaźnika EBITDA dla 2023 roku albo spadek wartości EBITDA o 40% w porównaniu do 2021 roku.
Do kiedy kopalnie surowców skalnych i przedsiębiorstwa z sektora wytwórczego mogą składać wnioski o rekompensatę za 2024 rok?
Pierwotnie nabór wniosków miał odbywać się w terminie sierpień-wrzesień 2024 roku. Publikacja projektu została jednak opóźniona. Obecnie opublikowany projekt czeka na zatwierdzenie przez Komisję Europejską. Dopiero wtedy będzie mógł ruszyć nabór wniosków. Refundacje mają zostać wypłacone najpóźniej do 31 grudnia 2024 roku.
Termin wypłat dotyczy zarówno przedsiębiorców, którzy skorzystają z podstawowego wsparcia, jak i tych ubiegających się o wyższą refundację. Oznacza to, że skoro na moment publikacji tego artykułu Komisja Europejska nie zatwierdziła jeszcze programu, a jednocześnie do końca roku pozostało niewiele czasu, termin na złożenie wniosków będzie bardzo krótki. Warto więc już teraz zadbać o gromadzenie potrzebnych dokumentów.
Jakie wymogi formalne trzeba spełnić, żeby skorzystać z pomocy dla energochłonnych w 2024 roku?
Ze względu na krótki termin naboru wniosków ich składanie będzie się wiązać z dużą presją czasu. Tak naprawdę to już praktycznie ostatnia chwila, żeby zadbać o dopełnienie formalności.
Żeby otrzymać rekompensatę dla energochłonnych, spółka kopalniana lub firma z branży wytwórczej musi przygotować wniosek o pomoc za poniesione koszty kwalifikowane. Konieczne będzie również skorzystanie z pomocy biegłego rewidenta, który wykonuje usługę atestacyjną w zakresie przygotowanego wniosku.
Powierz przygotowanie wniosku profesjonalistom
Pamiętaj, że to już ostatnia edycja programu „Pomoc dla przemysłu energochłonnego związana z cenami gazu ziemnego i energii elektrycznej w 2024 roku”, a co za tym idzie – ostatnia szansa na otrzymanie wsparcia finansowego.
Jako radca prawny specjalizujący się we wsparciu biznesów z sektorów wydobywczych i wytwórczych mogę Ci w tym pomóc:
- Zweryfikuję, czy Twoja spółka ma prawo do rekompensaty kosztów zakupu energii elektrycznej i gazu ziemnego za pierwsze półrocze 2024 roku;
- W razie wątpliwości pomogę Ci ustalić katalog podmiotów powiązanych;
- Obliczę szacowaną kwotę pomocy dla Twojego przedsiębiorstwa;
- Zadbam o przygotowanie całej dokumentacji, której potrzebujesz, by wnioskować o rekompensatę;
- Zapewnię Ci wsparcie prawne w toku całego procesu uzyskania pomocy dla przedsiębiorstwa energochłonnego.
Pamiętaj, że im szybciej rozpoczniesz gromadzenie danych i potrzebnych dokumentów, tym większe będą Twoje szanse na złożenie kompletnego wniosku w terminie i otrzymanie pomocy finansowej.